Jerzyk - (Apus apus) – gatunek średniego ptaka wędrownego z rodziny jerzykowatych (Apodidae). Zamieszkuje niemal całą Europę, dużą część Azji oraz północną Afrykę. Zimuje w południowej Afryce.
W Polsce średnio liczny ptak lęgowy, miejscami liczny. Występuje na terenie całego kraju – najliczniej w dużych miastach oraz na Mazurach. Na wschodzie Polski gnieździ się też w starych lasach, a na południu – w skalistych partiach gór: Tatr, Karkonoszy i Gór Bystrzyckich oraz w Ojcowskim Parku Narodowym.
POSŁUCHAJ (żródło):
ILE?
20 budek i więcej
GDZIE?
Budki dla jerzyków wieszamy na budynkach. Muszą być spełnione specyficzne warunki by jerzyki chciały zasiedlić budki.
Pierwszy – to by budki wisiały od strony północnej lub wschodniej
Drugi – by budka znajdowała się przynajmniej 5 m nad ziemią, najlepiej 6-10 m lub więcej
Trzeci – to by ściana poniżej budki na długości 4-6 m była ściana gładką, bez gzymsów, wystających półek, daszków, anten itp, gdyż jerzyk wylatujący z budki (zwłaszcza młody) opada wpierw w dół i dopiero po chwili przechodzi do lotu poziomego. Ptak może się zderzyć z wystającymi ze ściany konstrukcjami, może się skaleczyć, spaść na ziemię, co na ogół kończy się dla niego tragicznie.
Budki dla jerzyków wieszamy obok siebie w jednej linii. Najlepiej pod okapem dachu. Może ich być 10-20 i więcej. Nie wieszamy budek dla jerzyków jedna pod drugą.
JAK?
WYMIARY:
- Wysokość: 16 cm
- Szerokość: 36 cm
- Głębokość: 18 cm
- Waga: 3,55 kg
- Wymiary otworu wlotowego: 60 x 35 mm
- Grubość ściany przedniej wokół otworu wlotowego: 2 cm
- Długość uchwytów mocujących: 36 cm
- Grubość desek: 2 cm
- Liczba warstw impregnatu: 2
- Daszek pokryty gumolinitem
- Projekt wg Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.
- Wysokość: 18 cm
- Szerokość: 38 cm
- Głębokość: 22 cm
- Waga: 3,70 kg
- Wymiary otworu wlotowego: 60 x 40 mm
- Grubość ściany przedniej wokół otworu wlotowego: 2 cm
- Długość uchwytów mocujących: 29 cm
- Grubość desek: 2 cm
- Liczba warstw impregnatu: 2
- Projekt wg PTOP Salamandra
KOLOR– CEDR – szczególnie polecany przez Asocjację Promotorów Radosnego Ptaka. Dzięki wspólnemu, jednolitemu kolorowi będziemy mogli łatwiej rozpoznać nasze budki lęgowe.
ZABEZPIECZENIA?
budkę należy zaimpregnować 2-3 krotnie specjalnym lakierem
sugerujemy, żeby daszki zabezpieczyć od wilgoci. można pokryć papą lub przybić np. nieużywaną, plastikową deskę do krojenia.
GATUNKI: (źródło: MKW Pracowania Przyrodniczo-Rolna)
Zdjęcia: Budka lęgowa: Zbigniew Typiak
Ptaki: Cezary Korkosz
DOBRE RADY
Listwę, na której zawiesimy budkę na drzewie, mocujemy do budki za pomocą trzech wkrętów. Do drzewa przybijamy budkę czterema gwoździami – po dwa na dole i na górze. Jeden gwóźdź z pary wbijamy do końca drugi zaś do połowy. Zapobiega to oderwaniu się budki gdy całkowicie wbite gwoździe zostaną przez grubiejący się pień drzewa wyrwane z listwy (narastają zewnętrzne komórki pnia i wypychają listwę mocującą przeciągając przez nią wbity gwóźdź).
[…] Chcemy, aby zainteresowani wysyłali zdjęcia swoich elewacji do oceny przez ornitologa – Pana Kazimierza Walasza. Więcej o montowaniu budek dla jerzyków. […]
[…] Chcemy, aby zainteresowani wysyłali zdjęcia proponowanych elewacji do oceny przez ornitologa – Pana Kazimierza Walasza. Więcej o montowaniu budek dla jerzyków. […]